Takim podstawowym kryterium, czy też terminem, który pojawia się przy rozpatrywaniu spraw związanych z wypadkiem i dochodzonym odszkodowaniem vel. zadośćuczynieniem jest uszczerbek na zdrowiu – trwały lub długotrwały.
Wysokość uszczerbku na zdrowiu ustalana jest przez lekarzy – biegłych sądowych i jest ona wyrażana w procentach. Oczywistym jest, iż im większy uszczerbek na zdrowiu zostanie stwierdzony, tym większe roszczenie należy się osobie poszkodowanej.
Pytanie jakie w tym miejscu się pojawia, to w jaki sposób lekarz taki uszczerbek ustala. W przypadku roszczeń z polisy OC sprawcy ( odpowiedzialności cywilnej) stosuje się tzw. tabele norm oceny procentowej trwałego uszczerbku na zdrowiu ustanowioną Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania (Dz. U. z 2002 r., Nr 234 poz. 1974).
Poniżej załączam ww tabelę, gdzie można odnaleźć swoje schorzenie:
Załącznik do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18.12.2002r. (poz.1974) |
ocena procentowa stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu
A. Uszkodzenia głowy | |||
Procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu | |||
1. | Uszkodzenie powłok czaszki (bez uszkodzeń kostnych): | ||
a) znaczne uszkodzenie powłok czaszki, rozległe, ściągające blizny – w zależności od rozmiaru | 5 – 10 | ||
| 25 | ||
2. | Uszkodzenie kości sklepienia i podstawy czaszki (wgłobienia, szczeliny, fragmentacja) – zależnie od rozległości uszkodzeń | 5 – 10 | |
3. | Ubytek w kościach czaszki: | ||
a) o średnicy poniżej 2,5 cm | 7 | ||
b) o średnicy powyżej 2,5 cm – w zależności od rozmiarów | 10 – 25 | ||
Uwaga: Jeżeli przy uszkodzeniach i ubytkach kości czaszki (poz. 2 i 3) występują jednocześnie uszkodzenia powłok czaszki (poz. 1), należy osobno oceniać stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku za uszkodzenia lub ubytki kości według poz. 2 lub 3 i osobno za uszkodzenia powłok czaszki według poz. 1. | |||
4. | Powikłania towarzyszące uszkodzeniom wymienionym w poz. 1, 2, 3 w postaci: nawracającego się wycieku płynu mózgowo-rdzeniowego, przewlekłego zapalenia kości, ropowicy podczepcowej leczonej operacyjnie, zakrzepicy powłok, przepukliny mózgowej – ocenia się dodatkowo – w zależności od rodzaju i stopnia powikłań | 5 – 15 | |
5. | Porażenia i niedowłady: | ||
| 100 | ||
| 60 – 80 | ||
| 40 – 60 | ||
| 5 – 35 | ||
wg Skali Lovette’a 0° 1 – 2° 3 – 4° | prawa lewa prawa lewa prawa lewa | 40 30 30 – 35 20 – 25 5 – 25 5 – 15 | |
wg Skali Lovette’a 0° 1 – 2° 3 – 4° |
|
40 30 5 – 20 | |
6. | Zespoły pozapiramidowe: | ||
| 100 | ||
| 80 | ||
| 30 | ||
7. | Zaburzenia równowagi pochodzenia móżdżkowego: | ||
| 100 | ||
| 70 – 80 | ||
| 30 – 60 | ||
| 5 – 25 | ||
8. | Padaczka: | ||
| 100 | ||
| 30 – 70 | ||
| 20 – 40 | ||
Uwaga: Podstawą rozpoznania padaczki są obserwacje przez lekarza napadu, typowe zmiany eeg., dokumentacja ambulatoryjna bądź szpitalna. | |||
9. | Zaburzenia neurologiczne i psychiczne uwarunkowane organicznie (encefalopatie): | ||
| 100 | ||
| 50 – 70 | ||
| 30 | ||
Uwaga: Za encefalopatią poza zespołem psychoorganicznym przemawiają odchylenia przedmiotowe w stanie neurologicznym, zmiany w zapisie eeg. Encefalopatia powinna być potwierdzona badaniami dodatkowymi. | |||
10. | Zaburzenia adaptacyjne będące następstwem urazów i wypadków, w których nie doszło do trwałych uszkodzeń OUN: | ||
| 5 – 10 | ||
| 50 – 80 | ||
11. | Zaburzenia mowy: | ||
| 80 | ||
| 60 | ||
| 40 | ||
| 20 | ||
12. | Zespoły podwzgórzowe pourazowe (cukrzyca, moczówka prosta, nadczynność tarczycy i inne zaburzenia wewnątrzwydzielnicze pochodzenia ośrodkowego): | ||
| 60 | ||
| 30 | ||
13. | Uszkodzenie częściowe lub całkowite nerwów ruchowych gałki ocznej: | ||
| |||
w zakresie mięśni wewnętrznych oka – w zależności od stopnia uszkodzenia | 5 – 15 | ||
w zakresie mięśni zewnętrznych oka – w zależności od stopnia uszkodzenia | 10 – 30 | ||
| 3 | ||
| 1 – 15 | ||
14. | Uszkodzenie częściowe lub całkowite nerwu trójdzielnego – w zależności od stopnia uszkodzenia | 10 – 20 | |
15. | Uszkodzenie częściowe lub całkowite nerwu twarzowego – w zależności od stopnia uszkodzenia | 10 – 20 | |
Uwaga: Uszkodzenie nerwu twarzowego łącznie z pęknięciem kości skalistej należy ocenić według poz. 49. | |||
16. | Uszkodzenie częściowe lub całkowite nerwów językowo-gardłowego i błędnego – w zależności od stopnia zaburzeń mowy, połykania, oddechu, krążenia i funkcji przewodu pokarmowego. | 10 – 50 | |
17. | Uszkodzenie częściowe lub całkowite nerwu dodatkowego – w zależności od stopnia uszkodzenia | 5 – 15 | |
18. | Uszkodzenie częściowe lub całkowite nerwu podjęzykowego – w zależności od stopnia uszkodzenia | 10 – 20 | |
B. Uszkodzenia twarzy
| |||
19. | Uszkodzenia powłok twarzy (blizny i ubytki): | ||
| 1 – 10 | ||
| 10 – 30 | ||
| 30 – 60 | ||
20. | Uszkodzenia nosa: | ||
| 1 – 10 | ||
| 5 – 20 | ||
| 10 – 25 | ||
| 5 | ||
| 30 | ||
Uwaga: Jeżeli uszkodzenie nosa wchodzi w zespół uszkodzeń objętych poz. 19, należy stosować ocenę według tej pozycji (tj. według poz. 19). | |||
21. | Utrata zębów: | ||
| 1 | ||
| 1 | ||
22. | Utrata części szczęki lub żuchwy (łącznie z oszpeceniem i utratą zębów) – staw rzekomy – zależnie od rozległości ubytków, stanu odżywiania i powikłań | 15 – 30 | |
23. | Utrata szczęki (łącznie z oszpeceniem i utratą zębów): | ||
| 40 | ||
| 50 | ||
24. | Złamania szczęki i/lub żuchwy wygojone z przemieszczeniem odłamów: | ||
| 1 – 5 | ||
| 5 – 10 | ||
25. | Ubytek podniebienia: | ||
| 10 – 30 | ||
| 25 – 40 | ||
26. | Ubytki języka: | ||
| 3 | ||
| 5 – 15 | ||
| 15 – 40 | ||
| 50 | ||
C. Uszkodzenia narządu wzroku
| |||
27. |
|
Ostrość wzroku oka prawego
Ostrość wzroku oka lewego | 1,0 (10/10) | 0,9 (9/10) | 0,8 (8/10) | 0,7 (7/10) | 0,6 (6/10) | 0,5 (1/2) | 0,4 (4/10) | 0,3 (3/10) | 0,2 (2/10) | 0,1 (1/10) | 0 | |
Procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu | ||||||||||||
1,0 | (10/10) | 0 | 2,5 | 5 | 7,5 | 10 | 12,5 | 15 | 20 | 25 | 30 | 35 |
0,9 | (9/10) | 2,5 | 5 | 7,5 | 10 | 12,5 | 15 | 20 | 25 | 30 | 35 | 40 |
0,8 | (8/10) | 5 | 7,5 | 10 | 12,5 | 15 | 20 | 25 | 30 | 35 | 40 | 45 |
0,7 | (7/10) | 7,5 | 10 | 12,5 | 15 | 20 | 25 | 30 | 35 | 40 | 45 | 50 |
0,6 | (6/10) | 10 | 12,5 | 15 | 20 | 25 | 30 | 35 | 40 | 45 | 50 | 55 |
0,5 | (1/2) | 12,5 | 15 | 20 | 25 | 30 | 35 | 40 | 45 | 50 | 55 | 60 |
0,4 | (4/10) | 15 | 20 | 25 | 30 | 35 | 40 | 45 | 50 | 55 | 60 | 65 |
0,3 | (3/10) | 20 | 25 | 30 | 35 | 40 | 45 | 50 | 55 | 60 | 65 | 70 |
0,2 | (2/10) | 25 | 30 | 35 | 40 | 45 | 50 | 55 | 60 | 65 | 70 | 80 |
0,1 | (1/10) | 30 | 35 | 40 | 45 | 50 | 55 | 60 | 65 | 70 | 80 | 90 |
0 | 35 | 40 | 45 | 50 | 55 | 60 | 65 | 70 | 80 | 90 | 100 |
Uwaga: Ostrość wzroku zawsze określa się po korekcji szkłami zarówno przy zmętnieniu rogówki lub soczewki, jak i przy współistnieniu uszkodzenia siatkówki lub nerwu wzrokowego. | |||
| 38 | ||
28. | Porażenie nastawności (akomodacji) – przy zastosowaniu szkieł poprawczych: | ||
| 15 | ||
| 30 | ||
29. | Uszkodzenia gałki ocznej wskutek urazów tępych | ||
| wg tabeli ostrości wzroku (poz. 27a) | ||
| „ | ||
| „ | ||
| „ | ||
30. | Uszkodzenia gałki ocznej wskutek urazów drążących | ||
| wg tabeli ostrości wzroku (poz. 27a) | ||
| „ | ||
| „ | ||
31. | Uszkodzenia gałki ocznej wskutek urazów chemicznych i termicznych (oparzenia itp.) | wg tabeli ostrości wzroku (poz. 27a) | |
32. | Koncentryczne zwężenie pola widzenia ocenia się według niżej podanej tabeli: |
Zwężenie do | Przy nie naruszonym drugim oku | W obojgu oczach | Przy ślepocie drugiego oka | ||||
60o | 0 | 0 | 35% | ||||
50o | 5% | 15% | 45% | ||||
40o | 10% | 25% | 55% | ||||
30o | 15% | 50% | 70% | ||||
20o | 20% | 80% | 85% | ||||
10o | 25% | 90% | 95% | ||||
Poniżej 10o | 35% | 95% | 100% | ||||
33. | Połowicze niedowidzenia: | ||||||
| 60 | ||||||
| 30 | ||||||
| 25 | ||||||
| 10 | ||||||
| 40 | ||||||
34. | Utrata funkcji soczewki po operacyjnym usunięciu zaćmy pourazowej, bezsoczewkowość pourazowa, przy braku jednoczesnego pojedynczego widzenia obuocznego: | ||||||
a) w jednym oku | 25 | ||||||
b) w obojgu oczach | 40 | ||||||
35. | Usunięcie zaćmy pourazowej ze wszczepieniem sztucznej soczewki wewnątrzgałkowej: | ||||||
| 15 | ||||||
| 30 | ||||||
36. | Zaburzenia w drożności przewodów łzowych (łzawienie) | ||||||
a) w jednym oku | 10 | ||||||
b) w obojgu oczach | 15 | ||||||
37. | Odwarstwienie siatkówki jednego oka – oceniać według tabeli ostrości wzroku poz. 27a) oraz według tabeli koncentrycznego zwężenia pola widzenia poz. 32. | ||||||
38. | Jaskra – oceniać według tabeli ostrości wzroku (poz. 27a) oraz według tabeli koncentrycznego zwężenia pola widzenia (poz. 32), z tym zastrzeżeniem, że ogólny procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu nie może wynosić więcej niż 35% za jedno oko i 100% za oboje oczu. | ||||||
39. | Wytrzeszcz tętniący – w zależności od stopnia | 50 – 100 | |||||
40. | Zaćma urazowa | wg. tabeli ostrości wzroku (poz. 27a) | |||||
41. | Przewlekłe zapalenie spojówek | 10 | |||||
D. Uszkodzenia narządu słuchu | |||||||
42. | Przy upośledzeniu ostrości słuchu procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu określa się według niżej podanej tabeli: |
Obliczanie procentowego uszczerbku na zdrowiu z tytułu utraty słuchu wg Rosera | ||||
Ucho prawe Ucho lewe | 0 – 25 dB | 26 – 40 dB | 41 – 70 dB | Pow. 70 dB |
0 – 25 dB | 0% | 5% | 10% | 20% |
26 – 40 dB | 5% | 15% | 20% | 30% |
41 – 70 dB | 10% | 20% | 30% | 40% |
pow. 70 dB | 20% | 30% | 40% | 50% |
Uwaga: oblicza się średnią dla ucha prawego i lewego oddzielnie dla 500, 1000 i 2000 Hz. | |||
43. | Urazy małżowiny usznej: | ||
| 5 | ||
| 5 – 10 | ||
| 15 | ||
| 25 | ||
44. | Zwężenie lub zarośnięcie zewnętrznego przewodu słuchowego: | oceniać wg. tabeli ostrości słuchu (poz. 42) | |
a) jednostronne z osłabieniem lub przytępieniem słuchu | „ | ||
b) obustronne z osłabieniem lub przytępieniem słuchu | „ | ||
45. | Przewlekłe ropne zapalenie ucha środkowego: | ||
a) jednostronne | 5 | ||
b) obustronne | 10 | ||
46. | Przewlekłe ropne zapalenie ucha środkowego powikłane perlakiem, próchnicą kości lub polipem ucha – w zależności od stopnia powikłań: | ||
| 5 – 15 | ||
| 10 – 20 | ||
47. | Uszkodzenie ucha środkowego w następstwie złamania kości skroniowej z upośledzeniem słuchu | oceniać wg. tabeli ostrości słuchu (poz. 42) | |
48. | Uszkodzenie ucha wewnętrznego: | ||
| oceniać wg. tabeli ostrości słuchu (poz. 42) | ||
| 20 – 50 | ||
| 30 – 60 | ||
49. | Uszkodzenie nerwu twarzowego łącznie z pęknięciem kości skalistej: | ||
| 25 – 40 | ||
| 60 | ||
E. Uszkodzenia szyi, krtani, tchawicy i przełyku | |||
50. | Uszkodzenie gardła z upośledzeniem funkcji | 5 – 25 | |
51. | Uszkodzenie lub zwężenie krtani pozwalające na obchodzenie się bez rurki tchawiczej – w zależności od stopnia zwężenia | 10 – 30 | |
52. | Uszkodzenie krtani, powodujące konieczność stałego noszenia rurki tchawiczej: | ||
| 35 – 50 | ||
| 60 | ||
53. | Uszkodzenie tchawicy – w zależności od stopnia jej zwężenia | 20 – 60 | |
54. | Uszkodzenie przełyku powodujące: | ||
| 10 – 30 | ||
| 50 | ||
| 80 | ||
55. | Uszkodzenia tkanek miękkich (skóry i mięśni) szyi z ograniczeniem ruchomości szyi – w zależności od stopnia uszkodzenia i ustawienia głowy | 10 – 30 | |
Uwaga: Uszkodzenia tkanek miękkich z jednoczesnym uszkodzeniem kręgosłupa szyjnego należy oceniać według poz. 89. | |||
F. Uszkodzenia klatki piersiowej i ich następstwa
| |||
56. | Blizny powłok klatki piersiowej ograniczające ruchomość klatki piersiowej – w zależności od stopnia ograniczenia ruchomości klatki piersiowej | 10 – 30 | |
57. | Utrata gruczołu piersiowego w części lub w całości | 10 – 25 | |
58. | Uszkodzenie przynajmniej 2 żeber (złamanie itp.): | ||
| 10 | ||
| 15 – 25 | ||
59. | Złamanie mostka ze zniekształceniami | 10 | |
60. | Zapalenie kości (przetoki) żeber lub mostka | 20 | |
61. | Uszkodzenia płuc i opłucnej (zrosty opłucnowe, uszkodzenia tkanki płucnej, ubytki tkanki płucnej, ciała obce itp.): | ||
a) bez niewydolności oddechowej | 10 | ||
b) z niewydolnością oddechową – w zależności od stopnia | 20 – 40 | ||
62. | Uszkodzenia tkanki płucnej powikłane przetokami, ropniem płuc – w zależności od stopnia niewydolności oddechowej | 40 – 80 | |
Uwaga: Przy orzekaniu według pozycji 61 i 62 stopień uszkodzenia tkanki płucnej i niewydolności oddechowej potwierdzić badaniem spirometrycznym i badaniem rentgenowskim. | |||
63. | Uszkodzenie serca lub osierdzia: | ||
| 10 | ||
| 30 | ||
| 40 – 90 | ||
Uwaga: Stopień uszkodzenia serca oceniać należy na podstawie badania radiologicznego, elektrokardiograficznego i badania ECHO. | |||
64. | Przepukliny przeponowe – w zależności od stopnia zaburzeń funkcji przewodu pokarmowego, oddychania i krążenia | 20 – 40 | |
G. Uszkodzenia brzucha i ich następstwa
| |||
65. | Uszkodzenia powłok jamy brzusznej (przepukliny urazowe, wysiłkowe, przetoki itd.) – w zależności od umiejscowienia i rozmiarów uszkodzenia powłok jamy brzusznej | 5 – 30 | |
Uwaga:
| |||
66. | Uszkodzenie żołądka, jelit i sieci: | ||
| 10 | ||
| 15 – 50 | ||
67. | Przetoki jelitowe, kałowe i odbyt sztuczny – w zależności od stopnia zanieczyszczania się i zmian zapalnych tkanek otaczających przetokę: | ||
| 30 – 80 | ||
| 20 – 50 | ||
68. | Przetoki okołoodbytnicze | 15 | |
69. | Uszkodzenie zwieracza odbytu, powodujące stałe, całkowite nietrzymanie kału i gazów | 60 | |
70. | Wypadnięcie odbytnicy – w zależności od stopnia wypadnięcia | 10 – 30 | |
71. | Utrata śledziony | ||
| 15 | ||
| 30 | ||
72. | Uszkodzenia wątroby, dróg żółciowych lub trzustki: | ||
| 5 – 10 | ||
| 20 – 60 | ||
H. Uszkodzenia narządów moczowopłciowych
| |||
73. | Uszkodzenie jednej nerki lub obu nerek powodujące upośledzenie ich funkcji – w zależności od stopnia | 10 – 25 | |
74. | Utrata jednej nerki przy drugiej zdrowej i prawidłowo działającej | 35 | |
75. | Utrata jednej nerki przy upośledzeniu funkcjonowania drugiej nerki – w zależności od stopnia upośledzenia funkcji pozostałej nerki | 40 – 75 | |
76. | Uszkodzenie moczowodu powodujące zwężenie jego światła | 20 | |
77. | Uszkodzenie pęcherza – w zależności od stopnia zmniejszenia jego pojemności, zaburzeń w oddawaniu moczu, przewlekłych stanów zapalnych | 10 – 30 | |
78. | Przetoki dróg moczowych i pęcherza moczowego – w zależności od stopnia stałego zanieczyszczania się moczem | 20 – 50 | |
79. | Zwężenie cewki moczowej: | ||
| 15 | ||
| 30 – 50 | ||
| 50 – 60 | ||
80. | Utrata prącia | 40 | |
81. | Częściowa utrata prącia | 20 | |
82. | Utrata jednego jądra lub jajnika | 20 | |
83. | Utrata obu jąder lub obu jajników | 40 | |
84. | Wodniak jądra | 10 | |
85. | Utrata macicy: | ||
a) w wieku do 50 lat | 40 | ||
b) w wieku powyżej 50 lat | 20 | ||
86. | Uszkodzenie krocza powodujące wypadnięcie narządów rodnych: | ||
a) pochwy | 10 | ||
b) pochwy i macicy | 30 | ||
I. Ostre zatrucia i ich następstwa(Orzekać nie wcześniej niż po 6 miesiącach)
| |||
87. | Nagłe zatrucie gazami lub/i substancjami (z wyjątkiem zatruć pokarmowych): | ||
| 10 | ||
| 10 – 25 | ||
Uwaga: Uszkodzenia układu nerwowego spowodowane nagłym zatruciem gazami należy oceniać według odpowiednich pozycji dotyczących układu nerwowego. | |||
88. | Nagłe zatrucie pokarmami powodujące uszkodzenie narządów miąższowych przewodu pokarmowego – w zależności od stopnia uszkodzenia | 5 – 15 | |
Uwaga:
| |||
J. Uszkodzenia kręgosłupa, rdzenia kręgowego i ich następstwa
| |||
89. | Uszkodzenia kręgosłupa w odcinku szyjnym: | ||
| 15 | ||
| 35 | ||
| 50 | ||
90. | Uszkodzenie kręgosłupa w odcinku piersiowym i lędźwiowym: | ||
| 15 | ||
| 25 | ||
| 40 | ||
91. | Izolowane uszkodzenia wyrostków poprzecznych, wyrostków ościstych – w zależności od ich liczby i zaburzeń funkcji | 3 – 10 | |
92. | Uszkodzenia kręgosłupa powikłane zapaleniem kręgów, obecnością ciała obcego itp. ocenia się według poz. 89 – 91, zwiększając stopień uszczerbku na zdrowiu | 10 | |
93. | Uszkodzenia rdzenia kręgowego: | ||
| 100 | ||
| 70 | ||
| 40 | ||
| 100 | ||
| 70 | ||
| 30 | ||
| 40 | ||
| 10 – 30 | ||
94. | Urazowe zespoły korzonkowe (bólowe, ruchowe, czuciowe lub mieszane) – w zależności od stopnia: | ||
| 5 – 20 | ||
| 5 – 10 | ||
| 5 – 25 | ||
| 5 | ||
K. Uszkodzenia miednicy
| |||
95. | Utrwalone rozejście się spojenia łonowego lub rozerwanie stawu krzyżowo-biodrowego – w zależności od stopnia przemieszczenia i zaburzeń chodu | 10 – 35 | |
96. | Złamanie miednicy z przerwaniem obręczy biodrowej jedno- lub wielomiejscowe – w zależności od zniekształcenia i upośledzenia chodu: | ||
| 5 – 20 | ||
| 15 – 45 | ||
97. | Złamanie dna panewki – w zależności od upośledzenia funkcji stawu i zmian zniekształcających: | ||
| 10 – 20 | ||
| 20 – 40 | ||
98. | Izolowane złamanie miednicy (talerz biodrowy, kolce biodrowe, guz kulszowy) – w zależności od zniekształcenia i zaburzeń funkcji | 5 – 20 | |
Uwaga: Towarzyszące uszkodzenia narządów miednicy i objawy neurologiczne ocenia się dodatkowo według pozycji dotyczących odpowiednich uszkodzeń narządów miednicy lub uszkodzeń neurologicznych. | |||
L. Uszkodzenia kończyny górnej
| |||
Uwaga: Przy uszkodzeniach kończyn górnych u osób leworęcznych stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu ustala się według zasad przewidzianych w tabeli, przyjmując dla uszkodzeń ręki prawej procenty ustalone dla ręki lewej, a dla uszkodzenia ręki lewej procenty ustalone dla ręki prawej. | |||
Łopatka
| |||
99. | Złamanie łopatki: | ||
| 5 | ||
| prawa lewa | 10 – 40 5 – 30 | |
Uwaga: Normy pozycji 99 uwzględniają również ewentualne powikłania neurologiczne. | |||
Obojczyk
| |||
100. | Wadliwe wygojone złamanie obojczyka – w zależności od stopnia zniekształcenia i ograniczenia ruchów | prawy lewy | 5 – 25 5 – 20 |
101. | Staw rzekomy obojczyka ograniczający ruchy kończyny | prawy lewy | 25 20 |
102. | Zwichnięcie stawu obojczykowo-barkowego lub obojczykowo-mostkowego – w zależności od ograniczenia ruchów, upośledzenia zdolności dźwigania i stopnia zniekształcenia | prawy lewy | 5 – 25 5 – 20 |
103. | Uszkodzenia obojczyka powikłane przewlekłym zapaleniem kości i obecnością ciał obcych ocenia się według pozycji 100 – 102, zwiększając stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu o: | 5 | |
Uwaga: Przy współistniejących powikłaniach neurologicznych należy stosować ocenę według pozycji dotyczących uszkodzeń odpowiednich odcinków kończyny – w zależności od stopnia wypadnięcia funkcji. | |||
Bark
| |||
104. | Przewlekłe zmiany stawu barkowego – w zależności od stopnia ograniczenia funkcji i przykurczu | prawy lewy | 5 – 30 5 – 25 |
105. | Zastarzałe nie odprowadzone zwichnięcie stawu barkowego – w zależności od zakresu ruchów i ustawienia kończyny | prawy lewy | 20 – 30 15 – 30 |
106. | Nawykowe zwichnięcia barku potwierdzone dokumentacją medyczną | prawy lewy | 25 20 |
107. | Staw cepowy w następstwie pourazowych ubytków kości – w zależności od zaburzeń funkcji | prawy lewy | 25 – 40 20 – 35 |
Uwaga: Staw wiotki z powodu porażeń ocenia się według norm neurologicznych. | |||
108. | Zesztywnienie stawu barkowego: | ||
| prawy lewy | 20 – 35 15 – 30 | |
| prawy lewy | 40 35 | |
109. | Bliznowaty przykurcz stawu barkowego w zależności od zaburzeń czynności stawu | prawy lewy | 5 – 15 5 – 10 |
110. | Uszkodzenie barku powikłane przewlekłym zapaleniem kości, obecnością ciał obcych, przetokami i zmianami neurologicznymi ocenia się według pozycji 104-109, zwiększając stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu – w zależności od stopnia powikłań i upośledzenia funkcji | prawy lewy | 5 – 35 5 – 25 |
111. | Utrata kończyny w barku | prawa lewa | 75 70 |
112. | Utrata kończyny wraz z łopatką | prawa lewa | 80 75 |
Ramię
| |||
113. | Złamanie kości ramiennej – w zależności od zmian wtórnych i upośledzenia funkcji kończyny: | ||
| prawa lewa | 5 – 15 5 – 10 | |
| prawa lewa | 15 – 30 10 – 25 | |
| prawa lewa | 30 – 55 25 – 50 | |
114. | Uszkodzenia mięśni, ścięgien i ich przyczepów w zależności od zmian wtórnych i upośledzenia funkcji: | ||
| prawa lewa | 5 – 15 5 – 10 | |
| prawa lewa | 5 – 20 5 – 15 | |
115. | Utrata kończyny w obrębie ramienia: | ||
| prawa lewa | 70 65 | |
| prawa lewa | 65 60 | |
116. | Przepukliny mięśniowe ramienia | 3 | |
Staw łokciowy
| |||
117. | Złamanie obwodowej nasady kości ramiennej – w zależności od zaburzeń osi i ograniczenia ruchów w stawie łokciowym: | ||
| prawa lewa | 5 – 15 5 – 10 | |
| prawa lewa | 15 – 30 10 – 25 | |
118. | Zesztywnienie stawu łokciowego: | ||
| prawy lewy | 30 25 | |
| prawy lewy | 35 30 | |
| prawy lewy | 50 45 | |
| prawy lewy | 30 – 45 25 – 40 | |
119. | Przykurcz w stawie łokciowym – w zależności od zakresu zgięcia, wyprostu i stopnia zachowania ruchów obrotowych przedramienia: | ||
| prawy lewy | 10 – 30 5 – 25 | |
| prawy lewy | 5 – 20 5 – 15 | |
Uwaga: Wszelkie inne uszkodzenia w obrębie stawu łokciowego należy oceniać według pozycji 117 – 119. | |||
120. | Cepowy staw łokciowy – w zależności od stopnia wiotkości i stanu mięśni | prawy lewy | 15 – 30 10 – 25 |
121. | Uszkodzenia stawu łokciowego powikłane przewlekłym stanem zapalnym, przetokami, ciałami obcymi itp. ocenia się według pozycji 117-120, zwiększając stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu o: | 5 | |
Przedramię
| |||
122. | Złamania w obrębie dalszych nasad jednej lub obu kości przedramienia, powodujące ograniczenia ruchomości nadgarstka i zniekształcenia – w zależności od stopnia zaburzeń czynnościowych: | ||
| prawy lewy | 5 – 15 5 – 10 | |
| prawy lewy | 15 – 25 10 – 20 | |
123. | Złamania trzonów jednej lub obu kości przedramienia – w zależności od przemieszczeń, zniekształceń i zaburzeń czynnościowych: | ||
| prawe lewe | 5 – 15 3 – 10 | |
ruchomości i zmianami wtórnymi (troficzne, krążeniowe itp.) | prawe lewe | 15 – 35 10 – 30 | |
124. | Staw rzekomy kości promieniowej | prawy lewy | 30 25 |
125. | Staw rzekomy kości łokciowej | prawy lewy | 20 15 |
126. | Brak zrostu, staw rzekomy obu kości przedramienia | prawe lewe | 40 35 |
127. | Uszkodzenie przedramienia powikłane przewlekłym zapaleniem kości, przetokami, obecnością ciał obcych, ubytkiem tkanki kostnej i zmianami neurologicznymi ocenia się według pozycji 122-126, zwiększając stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w zależności od stopnia powikłań | 5 – 15 | |
128. | Utrata kończyny w obrębie przedramienia – w zależności od charakteru kikuta i jego przydatności do oprotezowania | prawa lewa | 55 – 65 50 – 60 |
129. | Utrata przedramienia w sąsiedztwie stawu nadgarstkowego | prawe lewe | 55 50 |
Nadgarstek
| |||
130. | Ograniczenia ruchomości w obrębie nadgarstka w następstwie jego uszkodzeń (skręcenia, zwichnięcia, złamania kości nadgarstka, martwice aseptyczne tych kości) – w zależności od ustawienia, zakresu ruchów, objawów bólowych i troficznych oraz funkcji palców: | ||
| prawy lewy | 5 – 10 3 – 8 | |
| prawy lewy | 10 – 20 8 – 15 | |
| prawy lewy | 20 – 30 15 – 25 | |
131. | Całkowite zesztywnienie w obrębie nadgarstka: | ||
| prawy lewy | 15 – 30 10 – 25 | |
| prawy lewy | 25 – 45 20 – 40 | |
132. | Uszkodzenia nadgarstka powikłane głębokimi, trwałymi zmianami troficznymi, przewlekłym ropnym zapaleniem kości nadgarstka, przetokami i zmianami neurologicznymi ocenia się według pozycji 130 i 131, zwiększając stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w zależności od stopnia powikłań o: | 1 – 10 | |
133. | Utrata ręki na poziomie nadgarstka | prawa lewa | 55 50 |
Ł. śródręcze i palce | |||
Kciuk
| |||
134. | Złamania i zwichnięcia kciuka (pierwszej kości śródręcza i paliczków kciuka) – w zależności od ustawienia, zniekształcenia i stopnia zaburzeń funkcji kciuka: | ||
| prawy lewy | 5 – 10 3 – 8 | |
| prawy lewy | 10 – 20 8 – 15 | |
Uwaga: Przy ocenie stopnia zaburzeń czynności kciuka należy brać pod uwagę przede wszystkim zdolność przeciwstawienia i chwytu. | |||
135. | Utraty w obrębie kciuka: | ||
| prawy lewy | 5 3 | |
| prawy lewy | 10 8 | |
| prawy lewy | 15 10 | |
| prawy lewy | 20 15 | |
| prawy lewy | 30 25 | |
136. | Wszelkie inne uszkodzenia w obrębie kciuka (blizny, uszkodzenia ścięgnien, zniekształcenia, przykurcze stawów, zesztywnienia, zmiany troficzne, czuciowe itp.) – powodujące: | ||
| prawy lewy | 3 – 10 1 – 8 | |
| prawy lewy | 10 – 20 8 – 15 | |
| prawy lewy | 20 – 30 15 – 25 | |
Palec wskazujący
| |||
137. | Utraty w obrębie palca wskazującego: | ||
| prawy lewy | 5 3 | |
| prawy lewy | 7 5 | |
| prawy lewy | 8 5 | |
| prawy lewy | 12 10 | |
| prawy lewy | 17 15 | |
| prawy lewy | 23 20 | |
138. | Wszelkie inne uszkodzenia w obrębie palca wskazującego oraz II kości śródręcza (blizny, uszkodzenia ścięgien, zniekształcenia, przykurcze stawów, zesztywnienia, zmiany troficzne, czuciowe itp.) – powodujące: | ||
| prawy lewy | 3 – 8 1 – 5 | |
| prawy lewy | 8 – 12 5 – 10 | |
| prawy lewy | 17 15 | |
Palec trzeci, czwarty i piąty
| |||
139. | Utrata całego paliczka lub części paliczka: | ||
| prawy lewy | 3 2 | |
| prawy lewy | 1 1 | |
140. | Utrata palców III,IV lub V z kością śródręcza | prawy lewy | 12 8 |
141. | Wszelkie inne uszkodzenia w obrębie palców III, IV, V i odpowiednich kości śródręcza (blizny, uszkodzenia ścięgien, zniekształcenia, przykurcze stawów, zesztywnienia, zmiany troficzne, czuciowe itp.) – powodujące: | ||
| prawy lewy | 2 1 | |
| prawy lewy | 4 3 | |
| prawy lewy | 7 5 | |
Uwaga: Przy uszkodzeniach obejmujących większą liczbę palców globalna ocena musi być niższa niż całkowita utrata tych palców i odpowiadać stopniowi użyteczności ręki. Uszkodzenia obejmujące wszystkie palce z pełną utratą użyteczności ręki nie mogą przekroczyć dla ręki prawej 55% a dla lewej 50%. | |||
| |||
B i o d r o | |||
142. | Utrata kończyny dolnej przez wyłuszczenie jej w stawie biodrowym lub odjęcie w okolicy podkrętarzowej | 85 | |
143. | Przykurcze i ograniczenia ruchów w stawie biodrowym w następstwie uszkodzeń tkanek miękkich – w zależności od stopnia | 5 – 25 | |
144. | Zesztywnienie stawu biodrowego – w zależności od ustawienia i wtórnych zaburzeń statyki i dynamiki: | ||
| 20 – 35 | ||
| 30 – 60 | ||
145. | Inne następstwa uszkodzeń stawu biodrowego (zwichnięć, złamań bliższej nasady kości udowej, złamań szyjki, złamań przezkrętarzowych i podkrętarzowych, złamań krętarzy itp.) – w zależności od zakresu ruchów przemieszczeń, skrócenia, zniekształceń i różnego rodzaju zmian wtórnych oraz dolegliwości subiektywnych: | ||
| 5 – 20 | ||
| 20 – 40 | ||
| 40 – 65 | ||
146. | Przykurcze i zesztywnienia powikłane przewlekłym zapaleniem tkanki kostnej, z przetokami, ciałami obcymi itp. ocenia się według pozycji 142-145, zwiększając stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w zależności od rozmiarów powikłań o: | 5 – 15 | |
Uwaga: Jako wynik urazowego uszkodzenia biodra zgłaszane są często następujące zmiany chorobowe: krwiopochodne ropne zapalenie kości, gruźlica kostno-stawowa, nowotwory, martwice aseptyczne kości, biodro szpotawe dorastających i inne zniekształcenia powodujące zaburzenia statyki. Przy tego rodzaju stanach chorobowych należy szczególną uwagę zwracać na istnienie związku przyczynowego między tymi schorzeniami a wypadkiem. | |||
Udo | |||
147. | Złamanie kości udowej – w zależności od zniekształceń, skrócenia, zaników mięśniowych i ograniczenia ruchów w stawach: | ||
| 5 – 15 | ||
| 15 – 30 | ||
| 30 – 40 | ||
148. | Staw rzekomy lub ubytki kości udowej uniemożliwiające obciążenie kończyny – w zależności od stopnia upośledzenia funkcji, skrócenia i zaburzeń wtórnych | 40 – 60 | |
149. | Uszkodzenia skóry, mięśni, ścięgien (oparzenia, przecięcia, pęknięcia podskórne, przepukliny mięśniowe itp.) – w zależności od zaburzeń funkcji itp. | 5 – 20 | |
150. | Uszkodzenia dużych naczyń, tętniaki pourazowe – w zależności od stopnia wtórnych zaburzeń troficznych | 5 – 30 | |
151. | Uszkodzenia uda powikłane przewlekłym ropnym zapaleniem kości, przetokami, ciałami obcymi, skostnieniem pozaszkieletowym i zmianami neurologicznymi ocenia się według pozycji 147-150, zwiększając stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w zależności od rozmiarów powikłań o: | 1 – 10 | |
152. | Uszkodzenia uda powikłane współistniejącym uszkodzeniem nerwu kulszowego ocenia się według pozycji 147-150, zwiększając stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w zależności od rozmiarów uszkodzenia nerwu o: | 10 – 65 | |
Uwaga: Łączny stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu ocenianego według pozycji 147-150 i 152 nie może przekroczyć 70%. | |||
153. | Utrata kończyny – zależnie od długości kikuta i przydatności jego cech do oprotezowania | 50 – 70 | |
Kolano
| |||
154. | Zesztywnienie stawu kolanowego: | ||
| 30 | ||
| 1 | ||
155. | Trwałe ograniczenia ruchomości stawu kolanowego w następstwie uszkodzeń samego stawu (uszkodzenia więzadłowe, torebkowe, łąkotek, kości tworzących staw kolanowy itd.) – w zależności od charakteru przykurczu i zakresu ubytku funkcji: | ||
| 1 | ||
| 1 | ||
| 1 | ||
Uwaga: prawidłowo funkcjonalny zakres ruchów przyjmuje się w granicach 0° – 120°. | |||
156. | Inne następstwa uszkodzeń kolana: skrócenie kończyny, zaburzenia osi, stawu (koślawość, szpotawość, ruchomość patologiczna), dolegliwości przewlekłe zapalne, zapalenia ropne, ciała obce, przetoki itp. – w zależności od stopnia | 1 – 20 | |
157. | Utrata kończyny na poziomie stawu kolanowego | 65 | |
Podudzie
| |||
158. | Złamanie kości podudzia – w zależności od zniekształcenia, przemieszczenia, powikłań wtórnych, zmian troficznych i czynnościowych kończyny itp.: | ||
| 5 – 15 | ||
| 15 – 25 | ||
| |||
| 25 – 50 | ||
159. | Izolowane złamania strzałki (oprócz kostki bocznej) | 3 | |
160. | Uszkodzenia tkanek miękkich podudzia, uszkodzenia ścięgna Achillesa i innych ścięgien – zależnie od rozległości uszkodzenia, zaburzeń czynnościowych i zniekształceń stopy | 5 – 20 | |
161. | Utrata kończyny w obrębie podudzia – w zależności od charakteru kikuta, długości, przydatności do oprotezowania i zmian wtórnych w obrębie kończyny: | ||
| 60 | ||
| 40 – 55 | ||
Stawy skokowe, stopa
| |||
162. | Ograniczenie ruchomości i zniekształcenia w stawach skokowych (w następstwie wykręcenia, zwichnięcia, złamania kości tworzących staw, zranień, ciał obcych, blizn itp.) – w zależności od ich stopnia i dolegliwości: | ||
| 1 – 15 | ||
| 15 – 25 | ||
| 25 – 40 | ||
163. | Zesztywnienie stawu skokowego – w zależności od ustawienia stopy, zmian wtórnych i powikłań: | ||
| 10 – 20 | ||
| 20 – 40 | ||
164. | Złamania kości piętowej lub skokowej z przemieszczeniem, zniekształceniem i innymi zmianami wtórnymi: | ||
| 5 – 15 | ||
| 15 – 30 | ||
165. | Utrata kości piętowej lub skokowej | 40 | |
166. | Uszkodzenia kości stępu z przemieszczeniem, zniekształceniami i innymi zmianami wtórnymi: | ||
| 5 – 10 | ||
| 10 – 20 | ||
167. | Złamania kości śródstopia z przemieszczeniem, zniekształceniem stopy: | ||
| 5 – 15 | ||
| 3 – 10 | ||
| 10 – 20 | ||
| |||
168. | Złamania kości śródstopia powikłane zapaleniem kości, przetokami, wtórnymi zmianami troficznymi i zmianami neurologicznymi ocenia się według pozycji 167, zwiększając stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w zależności od stopnia powikłań o | 1 – 10 | |
169. | Inne uszkodzenia stopy pozostawiające zmiany bliznowate i zniekształcające – w zależności od stopnia upośledzenia czynności | 1 – 15 | |
170. | Utrata stopy w całości | 50 | |
171. | Utrata stopy na poziomie stawu Choparta | 40 | |
172. | Utrata stopy w stawie Lisfranka | 35 | |
173. | Utrata stopy w obrębie kości śródstopia – zależnie od rozległości utraty przedstopia i cech kikuta | 20 – 30 | |
Palce stopy | |||
174. | Utrata paliczka paznokciowego palucha | 5 | |
175. | Utrata całego palucha | 7 | |
176. | Utrata palucha wraz z kością śródstopia – w zależności od rozmiaru utraty kości śródstopia | 10 – 20 | |
177. | Utrata palców II-V w części lub całości – za każdy palec | 2 | |
178. | Utrata V palca wraz z kością śródstopia – zależnie od wielkości utraty kości śródstopia | 5 – 10 | |
179. | Utrata palców II-IV z kością śródstopia – zależnie od wielkości utraty kości śródstopia, za każdy palec | 3 – 5 | |
180. | Inne uszkodzenia i zniekształcenia palców – w zależności od stopnia upośledzenia funkcji | 1 – 5 | |
| |||
181. | Uszkodzenie częściowe lub całkowite – w zależności od stopnia zaburzeń: | ||
| 5 – 15 | ||
| prawy lewy | 5 – 15 5 – 10 | |
| prawy lewy | 15 – 25 10 – 20 | |
| prawy lewy | 10 – 25 5 – 20 | |
| prawy lewy | 15 – 45 5 – 35 | |
| prawy lewy | 10 – 30 5 – 25 | |
| prawy lewy | 5 – 25 5 – 15 | |
| prawy lewy | 5 – 15 1 – 10 | |
| prawy lewy | 10 – 40 5 – 30 | |
| prawy lewy | 5 – 25 5 – 15 | |
| prawy lewy | 10 – 30 5 – 20 | |
| prawy lewy | 15 – 25 10 – 20 | |
| prawy lewy | 25 – 45 20 – 40 | |
| 1 – 15 | ||
| 5 – 15 | ||
| 10 – 30 | ||
| 10 – 20 | ||
| 5 – 25 | ||
| 20 – 60 | ||
| 10 – 40 | ||
| 10 – 20 | ||
| 40 – 70 | ||
| 1 – 10 | ||
Uwaga: Według pozycji 181 ocenia się tylko uszkodzenia nerwów obwodowych. W przypadkach współistnienia uszkodzeń kostnych, mięśniowych i nerwowych należy stosować ocenę według pozycji dotyczących uszkodzeń kończyn górnych i dolnych. | |||
182. | Kauzalgie potwierdzone obserwacją szpitalną – w zależności od stopnia zmian troficznych i nasilenia bólów | prawy lewy | 30 50 |
| |||
183. | Zatrucia ostre albo przewlekłe lub ich następstwa wywołane przez substancje chemiczne | 0 – 100 | |
Uwaga: Procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu ustala się w zależności od rodzaju substancji chemicznej, rodzaju uszkodzenia, tj. zespołu objawów klinicznych i stopnia upośledzenia sprawności ustroju, obniżającego zdolność do pracy zarobkowej. Przy ocenie należy również posługiwać się ustaleniami określonymi w poz. 87 i 88 tabeli wraz z uwagami zawartymi w tych pozycjach. | |||
184. | Pylice płuc:
| ||
| 10 – 20 | ||
| 21 – 60 | ||
| 61 – 100 | ||
185. | Przewlekłe nieodwracalne schorzenia układu oddechowego powstałe w następstwie działania substancji: toksycznych, drażniących, uczulających (alergenów) w razie stwierdzenia niewydolności układu oddechowego: | ||
| 10 – 20 | ||
| 20 – 40 | ||
| 40 – 80 | ||
| 80 – 100 | ||
186. | Byssinoza | ||
| 10 – 20 | ||
| 20 – 60 | ||
187. | Zapalenie obrzękowe krtani o podłożu alergicznym | oceniać według poz. 51 i 52 | |
188. | Przedziurawienie przegrody nosa wywołane substancjami o działaniu żrącym lub drażniącym | oceniać według poz. 20 | |
189. | Przewlekłe choroby narządu głosu spowodowane nadmiernym wysiłkiem głosowym, trwającym co najmniej 15 lat: | ||
| 10 – 30 | ||
| 10 – 40 | ||
| 10 – 30 | ||
190. | Choroby wywołane działaniem promieniowania jonizującego: | 0 – 100 | |
191. | Nowotwory złośliwe powstałe w następstwie działania czynników występujących w środowisku pracy, uznanych za rakotwórcze u ludzi | 20 – 100 | |
Uwaga: Stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu określa się w zależności od lokalizacji zmian nowotworowych i ich zaawansowania. | |||
192. | Choroby skóry w zależności od lokalizacji, rozległości i natężenia zmian | 0 – 50 | |
193. | Schorzenia nerwów, mięśni, ścięgien, pochewek ścięgnistych, kaletek maziowych, tkanek okołostawowych – powodujące nieodwracalne zmiany w układzie ruchowym, wywołane sposobem wykonywania pracy | 5 – 50 | |
194. | Uszkodzenia narządu słuchu związane ze stałym narażeniem na działanie nadmiernego hałasu | ||
Uwaga: Oceny stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu należy dokonywać na podstawie ustaleń określonych w poz. 42 tabeli. | |||
195. | Zespół wibracyjny: | ||
| 25 – 40 | ||
| 45 – 80 | ||
196. | Choroby wywołane pracą w warunkach podwyższonego ciśnienia atmosferycznego: | 0 – 100 | |
| |||
| |||
| |||
197. | Choroby wywołane działaniem wysokich albo niskich temperatur otoczenia: | 0 – 100 | |
| |||
| |||
| |||
198. | Choroby narządu wzroku wywołane czynnikami fizycznymi, chemicznymi lub biologicznymi | 0 – 100 | |
Uwaga: Przy ocenie stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu należy posiłkować się ustaleniami określonymi w poz. | |||
199. | Choroby zakaźne lub pasożytnicze | 0 – 100 | |
Uwaga: Stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu określa się w zależności od skutków, jakie choroba pozostawiła w narządach i układach. |
Autor zdjęcia: Rave (Praca własna) [CC BY-SA 3.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0) lub GFDL (http://www.gnu.org/copyleft/fdl.html)], Wikimedia Commons